حروف اضافه و نقشهای دستوری آنها در زبان آلمانی
حروف اضافه در زبان آلمانی مسبب یک نقش دستوری بر واژگان بعد یا قبل از خود می‌گردند. در این بخش با انواع این نقشهای دستوری آشنا خواهیم شد.
زبان آلمانی هر حرف اضافه بر واژه بعد از خود تاثیر گذاشته و به آن یک نقش دستوری نسبت می‌دهد. باتوجه به این قاعده می‌توان حروف اضافه را به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد.
حروف اضافه مسبب مفعول غیر مستقیم (Dativ)
حروف اضافه زیر به واژه بعد از خود نقش مفعولی غیر مستقیم (Dativ) را نسبت می‌دهند:
aus, außer, bei, entgegen, entsprechend, fern, gegenüber, gemäß, gleich, mit, mitsamt, nach, nächst, nahe, nebst, samt, seit, von, zu, zufolge, zuliebe, zuwider
Außer mir war niemand auf der Straße.
بجز من هیچکس در خیابان نبود.
در مثال بالا بعد از حرف اضافه "außer" باید از ضمیر اول شخص مفرد در حالت مفعولی غیر مستقیم (Dativ) استفاده کرد.
حروف اضافه مسبب مفعول مستقیم (Akkusativ)
حروف اضافه زیر به واژه بعد از خود نقش مفعولی مستقیم (Akkusativ) را نسبت می‌دهند:
bis, durch, für, gegen, je, ohne, per, pro, um, wider
Kannst du das bis nächsten Montag erledigen?
آیا می‌توانی آن را تا دوشنبه بعد انجام بدهی؟
در مثال بالا بعد از حرف اضافه "bis" باید از نقش مفعولی مستقیم (Akkusativ) استفاده کرد.
باید توجه داشت که در موارد اندکی بعد از این حرف اضافه از نقش مفعولی غیر مستقیم نیز استفاده می‌گردد:
• bis an das Haus (تا آن خانه) در نقش مفعولی مستقیم
• bis zum Ende (تا پایان) در نقش مفعولی غیر مستقیم
حروف اضافه مسبب مفعول مستقیم (Akkusativ) یا مفعول غیر مستقیم (Dativ)
این حروف اضافه به طور کلی به همراه مفعول غیر مستقیم "Dativ" و مفعول مستقیم "Akkusativ" مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای آگاه شدن از نقشی که پس از این حروف اضافه قرار می‌گیرد می‌توان از واژگان پرسشی "?Wo" (کجا؟) و "?Wohin" (به کجا؟) کمک گرفت که معمولا در پاسخ اولی باید از نقش "Dativ" و در پاسخ دومی که به همراه حرکت و جنبش است از "Akkusativ" استفاده کرد. این حروف اضافه در زبان آلمانی عبارتند از:
an, auf, entlang, hinter, in, neben, unter, über, vor, zwischen
Wir tref einer Stunde.fen uns in
ما همدیگر را یک ساعت دیگر ملاقات می‌کنیم.
به علت آنکه فعالیت بدون حرکت و جنبش است باید بعد از حرف اضافه از نقش مفعولی غیر مستقیم (Dativ) استفاده کرد.
An meinem Geburtstag sind wir ins Kino gegangen.
ما در روز تولدم به سینما رفتیم.
به علت در حرکت بودن و استفاده از فعل "gehen" بعد از حرف اضافه از نقش مفعولی مستقیم (Akkusativ) استفاده می‌شود.
حروف اضافه مسبب حالت ملکی (Genetiv)
حروف اضافه زیر به واژه بعد از خود نقش مالکی (Genetiv) را نسبت می‌دهند:
abseits, anfangs, angesichts, anhand, anlässlich, anstelle, aufgrund, aufseiten, außerhalb, beiderseits, diesseits, halber , infolge, inmitten, innerhalb, jenseits, kraft, links, minus, mithilfe, namens, nördlich, oberhalb, östlich, plus, rechts, südlich, seitens, um ... willen, unbeschadet, unfern, ungeachtet, unterhalb, unweit, vonseiten, vorbehaltlich, westlich, zeit
die Bäume längs der Straße
درختان در امتداد خیابان
نکته
اغلب حروف اضافه‌ای که به همراه اسامی در حالت مالکی (Genetiv) مورد استفاده قرار می‌گیرند می‌توانند به همراه حرف اضافه "von" و حالت مفعولی غیر مستقیم (Dativ) نیز مورد استفاده قرار بگیرند و استفاده از این ترکیب در برخی موارد که اسم در حالت مالکی (Genetiv) غیر قابل شناسایی است، اجباری است.
angesichts der Tatsachen
با توجه به واقعیات
angesichts von wachsenden sozialen Spannungen
با توجه به تنش‌های رو به افزایش اجتماعی
حروف اضافه مسبب حالت مالکی (Genetiv) یا مفعولی غیر مستقیم (Dativ)
از حروف زیر در گفتار به همراه مفعول غیر مستقیم (Dativ) استفاده شده اما برخی آنها نازیبا و نامناسب می‌دانند و استفاده از آنها به همراه حالت مالکی را ترجیح می‌دهند:
statt, trotz, während, wegen
و همچنین از حروف اضافه زیر معمولا قبل از حالت مالکی (Genetiv) و بعد از حالت مفعولی غیر مستقیم استفاده می‌گردد:
zugunsten, zulasten, zuseiten, zuungunsten
Nimm doch das frische Brot statt des alten.
به‌جای نان کهنه، نان تازه را بگیر.
پس از حرف اضافه "statt" از نقش دستوری مالکی (Genetiv) استفاده شده‌است.
Er gab das Buch seiner Mutter statt dem Bruder.
او کتاب را به مادرش به جای برادر داد.
پس از حرف اضافه "statt" از نقش دستوری مفعولی غیر مستقیم (Dativ) استفاده شده‌است.
و همچنین از حروف اضافه زیر معمولا قبل از حالت مالکی (Genetiv) و بعد از حالت مفعولی غیر مستقیم استفاده می‌گردد:
zugunsten, zulasten, zuseiten, zuungunsten
zugunsten der Kirche
به‌نفع کلیسا
mir zugunsten
به‌سود من
در مثال‌های بالا به ترتیب بعد و قبل از حرف اضافه "zugunsten" از نقشهای دستوری مالکی (Genetiv) و مفعولی غیر مستقیم (Dativ) استفاده گردیده است.